Prawo zamówień publicznych to dziedzina prawa bezpośrednio dotycząca drażliwej kwestii finansów publicznych. Środki publiczne nie mogą być wydatkowane w dowolny sposób, ponieważ spotkałoby się ze zdecydowanym sprzeciwem społeczeństwa, poza tym nie byłoby korzystne dla gospodarki państwa. Dlatego też sposób wydatkowania środków publicznych, jak i wyławiania wykonawców i zawierania z nimi umów, jest uregulowany przepisami prawa. Przetargi publiczne to najczęstsza forma wyławiania wykonawcy.
Zamówienia publiczne w ośmiu trybach
Zamówień publicznych można udzielać w ośmiu opisanych w ustawie trybach. Dwa spośród nich to przetargi publiczne: nieograniczone i ograniczone.
Przetargi nieograniczone
Przetargi nieograniczone to forma przetargu, w której to nie dochodzi do ograniczenia kręgu osób chcących złożyć ofertę. Udział w przetargu może wziąć każdy, kto chce odpowiedzieć na zaproszenie wystosowane w formie publicznego ogłoszenia. Wszyscy zainteresowani wykonawcy mogą składać odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu, a spośród nich wybierana jest oferta najkorzystniejsza.
Przetargi ograniczone
Drugim podstawowym trybem udzielania zamówień publicznych jest przetarg ograniczony. Tego typu przetargi publiczne charakteryzują się ograniczonym kręgiem podmiotów, do których kierowane jest zaproszenie do składania ofert. W jaki sposób dokonuje się ograniczenia? Na przykład poprzez wskazanie w publicznym ogłoszeniu przesłanek, których spełnienie jest konieczne do złożenia oferty. Niekiedy też zaproszenie kierowane jest wprost do określonych podmiotów. Podmioty te składają swoje oferty, a następnie spośród nich wybierana jest oferta najkorzystniejsza.
Kto uczestniczy w zamówieniu publicznym?
W systemie zamówień publicznych uczestniczyć mogą różne podmioty, które odpowiedzą na zaproszenie do złożenia oferty. Podmioty ubiegające się o udzielenia zamówienia publicznego to wykonawcy. Natomiast drugą stronę umowy reprezentuje zamawiający. Jest to podmiot zobowiązany do stosowania procedur udzielania zamówień publicznych przy zakupie robót budowlanych, dostaw lub usług. Przy konstruowaniu umów pomiędzy zamawiającym a wykonawcą na pewno przyda się pomoc prawna. Dzięki pomocy radcy prawnego zamawiający ma pewność, że procedury udzielania zamówień publicznych nie są łamane.
Przestrzeganie procedur udzielania zamówień publicznych
Zamawiającym zobowiązanym do przestrzegania zapisów ustawy Prawo zamówień publicznych najczęściej są organy państwowe i samorządowe, podmioty prawa publicznego, a także stowarzyszenia złożone z takich organów. Statystyki wskazują, że do podmiotów udzielających zamówień publicznych najczęściej nalezą: administracja samorządowa, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, administracja rządowa terenowa, podmioty prawa publicznego, organy kontroli państwowej, ochrony prawa, sąd lub trybunał, uczelnie publiczne oraz instytucje ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego.
